شیرین کردن آب دریا به دلیل وضعیت هشداردهنده منابع آبی استان یک امر حیاتی است
به گزارش اس.بی پرس، دکتر محمدرضا رضایی افزود: موضوع انتقال آب از دریای عمان به سیستان و بلوچستان و شیرین کردن آب، به خاطر شرایط و وضعیت هشداردهنده منابع آبی یک امر حیاتی تلقی می‌شود.
وی ادامه داد: آب بیش از 75 درصد از سطح زمین را پوشانده است و از این مقدار بیش از 97.5 درصد منابع آب دنیا، شور هستند، بنابراین تنها 2.5 درصد از منابع آب جهان جهت استفاده و مصرف در بخش‌های مختلفی مانند مصارف خانگی، صنعتی و کشاورزی بکار می‌رود. بر اساس آخرین گزارش سالانه سازمان ملل (2021)، بیش از دو میلیارد نفر از مردم جهان در کشورهایی زندگی می‌کنند که دچار تنش آبی هستند. برای پاسخ به این نیاز آبی گسترده، یافتن منابع آبی جدید اجتناب‌ناپذیر است.
وی ادامه داد: منابع آب پایدار و در دسترس ازجمله مطلوب‌ترین این منابع هستند و شیرین سازی آب دریا از راه‌هایی است که می‌تواند نیاز آبی بسیاری از کشورهایی که دسترسی به دریا دارند را مرتفع سازد و براین اساس، شش کشور حاشیه خلیج‌فارس شامل امارات متحده عربی، بحرین، کویت، قطر، عربستان سعودی و عمان در مجموع حدود پنجاه‌درصد آب‌شیرین‌کن‌های جهان را در اختیار دارند.
دانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زابل ادامه داد: تأسیسات آب شیرین ساز «راس الخیر» عربستان روزانه بیش از یک‌میلیون مترمکعب آب را شیرین سازی می‌کنند، بنابراین منطقی است که کشور ما نیز از این موضوع را در دستور کار جدی خود قرار دهد زیرا تأمین منابع آب پایدار بسیار موضوع مهمی است و مزیت‌های سرزمینی استان و دسترسی به اقیانوس هند مهم‌ترین نکته در تمایل به استقرار واحدهای شیرین‌کننده آب می‌باشد.
دکتر رضایی اثرگذاری آب‌شیرین‌کن‌ها بر محیط‌زیست را به دو شیوه استفاده از مواد شیمیایی و شورابه و پساب حاصل از واحدهای آب شیرین و تخلیه آن به منابع محدود عنوان کرد و افزود: استفاده از مواد شیمیایی در واحدهای آب شیرین ساز به دلایلی همچون جلوگیری از رشد ترکیبات بیولوژیکی بر روی غشاها، حذف آلاینده‌ها، ترکیبات تنظیم‌کننده اسیدیته و قلیائیت آب و مواردی از این دست بکار می‌رود ولی شورابه و پساب خروجی از واحدهای آب‌شیرین‌کن که شامل ترکیبی از مواد شیمیایی است که تخلیه آن به منابع محدود و ذخیره‌گاه‌های آب تاثیرجبران ناپذیری بر محیط‌زیست خواهد گذاشت.
وی ادامه داد: شورابه یک سیال است که حاوی غلظت‌های بسیار زیاد نمک و سایر املاح معدنی است و به‌عنوان پساب خروجی شیرین‌کننده‌های آب استفاده می‌شود، این سیال یا از طریق لوله و یا از طریق کانال‌ها دفع می‌شود، شورابه معمولاً مستقیماً وارد دریاها و اقیانوس‌ها می‌گردد، شورابه ها علاوه بر افزایش غلظت نمک می‌توانند اکوسیستم دریا و اقیانوس‌ها را توسط فلزات سمی، دمای بالا و قلیاییت زیاد تحت تأثیر قرار دهند.
وی اضافه کرد: افزایش شوری آب اثرات مستقیمی بر توسعه گونه‌ها و فعالیت آن‌ها، مراحل آغازین زندگی بسیاری از موجودات آبزی، چگالی جمعیت و تولیدمثل گونه‌ها دارد.
عضو هیئت‌علمی و دانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زابل گفت: برخی مطالعات نشان داده است که افزایش شوری اکوسیستم‌های آبی در درجه اول بر روی گونه‌های متحرک مانند ماهی و پلانکتون‌ها اثر می‌گذارد اضافه بر این‌ها تأسیس واحدهای آب‌شیرین‌کن، به‌عنوان منبع تأمین آب اثرات مستقیمی بر اکوسیستم موجود در نزدیکی واحدها خواهد گذاشت.
دکتر رضایی ادامه داد: در فرایندهای اسمز معکوس پنجاه‌درصد آب قابل آشامیدن می‌شود و پنجاه‌درصد دیگر به‌صورت شورابه تبدیل می‌شوند، تخمین زده می‌شود مقدار غلظت نمک تخلیه‌شده حدود دو برابر می‌شود که معضل اصلی در فرایندهای آب شیرین ساز است. از طرفی محل استقرار واحد آب شیرین ساز، موقعیت‌های ورودی و خروجی واحد و نحوه انتقال و توزیع آب شیرین حاصل هرکدام به‌صورت جداگانه بر محیط‌زیست اثر می‌گذارد. ایجاد سروصداهای زیاد ناشی از پمپ‌ها و توربین‌ها، تولید گازهای گلخانه‌ای حاصل از منابع تأمین الکتریسیته، افزایش دمای آب محل تخلیه شورابه و تأثیر بر زندگی موجودات در اکوسیستم از اصلی‌ترین اثرات زیست‌محیطی آب شیرین ساز هاست.
وی راهکارهای به حداقل رساندن معضلات زیست‌محیطی آب‌شیرین‌کن را، در نظر گرفتن مواردی مانند جهت و سرعت وزش باد، ارتفاع و سرعت موج و جزر و مد که اثر هرکدام یا مجموع این‌ها باعث اختلاط شورابه خروجی با آب دریا می‌شود و درنهایت باعث رقیق‌تر شدن پساب در دریا می‌شود که به‌نوبه خود باعث کاهش مخاطرات زیست‌محیطی خواهد شد.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا شیرین شدن آب دریا باعث اثر سو بر سلامتی انسان می‌شود یا خیر؟ افزود: سازمان بهداشت جهانی اخیراً نگرانی‌هایی را درباره گسترش تأسیس واحدهای آب‌شیرین‌کن ابراز داشته است. هرچند با فرایندهای تصفیه مرسوم هیچ‌گونه عوامل میکروبی در آب تولید شده وجود ندارد ولی نکته مهم در نظر گرفتن حذف کامل املاح معدنی و عناصر موردنیاز بدن است که با توجه به نوع فرایند شیرین‌کننده آب چه تبخیری و چه اسمز معکوس و چه فرایندهای هیبریدی، اتفاق می‌افتد. امید است که در نظر گرفتن این موارد و استفاده از تجربیات نهادهای بین‌المللی این معضلات و مشکلات نیز به حداقل برسد چرا که استفاده از طعم شیرین آب دریا حق مردمان سخت‌کوش استان است.
انتهای پیام/
منبع : isna.ir
