خبرگزاری مردمی سیستان و بلوچستان


کد: 14988
۱۴۰۰/۱۲/۰۴ - ۱۰:۴۶

عضو هیئت‌علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان از وجه‌تسمیه زاهدان (دزد آب) می‌گوید

عضو هیئت‌علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان از وجه‌تسمیه زاهدان (دزد آب) می‌گوید
عضو هیئت‌علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان گفت: دزآپ کلمه‌ای به زبان بلوچی است؛ و از دز+آپ تشکیل شده است. دز و آپ بلوچی، معادل دزد و آب در فارسی است.

به گزارش اس.بی پرس، دکتر سیروس قنبری افزود: در منابع فارسی از ترجمه شده دزآپ به فارسی یعنی دزدآب استفاده می‌شود و به همین دلیل دزدآب هم اطلاق می‌شود.

استاد دانشکده جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی دانشگاه سیستان و بلوچستان در ادامه گفت: علت اصلی نام‌گذاری به چنین نامی، بالا بودن سطح آب زیرزمینی بوده که با یک یا دو متر کندن زمین به آب می‌رسیدند، درنتیجه در برخی نقاط آب به‌صورت چشمه بیرون می‌زده است، اما قدری پائین تر در زمین فرو می‌رفته است. پس از اینکه آب به شن فرو می‌رفته است و سپس در جاهایی که شیب کمتر می‌شده است آب نمایان می‌شده است را «دزدآب» نامیده‌اند.

دکتر قنبری خاطرنشان کرد: این منطقه بعدها با تصرف نیروهای رضاشاه به فرماندهی امان‌الله جهانبانی زاهدان نام گرفت. هنری فیلد دزآب قدیم را جزء بخش سرحد و سرحد را یکی از ۴ قسمت اصلی بلوچستان ایران دانسته است.

استاد دانشگاه سیستان و بلوچستان گفت: زاهدان امروزی شهری نوبنیاد است که در ۵۱۷ کیلومتری شرق شهر کرمان و نیز در نزدیکی کشور پاکستان واقع شده است.

وی اظهار کرد: این شهر از طریق راه زمینی از سمت شمال به مشهد و از سمت جنوب به چابهار مرتبط شده و هم‌چنین دارای ایستگاه راه‌آهن و فرودگاه بین‌المللی است.

قنبری گفت: واژه «زاهدان» در سال ۱۳۰۸ خورشیدی، در زمان رضاشاه به این شهر اطلاق گردید. در آن سال پس از پایان دادن به ناامنی‌های ایجادشده توسط دوست محمدخان بارکزائی به دست تیمسار امان‌الله جهانبانی، رضاشاه از راه بیرجند و زابل به دزدآب سفر کرد. در این سفر محمدابراهیم علم (امیر شوکت الملک دوم) سردار قائنات و غلامحسین خان عامری (سردار مجلل) نیز همراه او بودند. رضاشاه در راه از شوکت الملک علم درباره وجود ویرانه‌های شهری آباد و قدیمی در نزدیکی زابل به نام زاهدان کهنه خبردار می‌شود و پس از رسیدن به شهر تصمیم به زنده کردن این نام قدیمی می‌گیرد و اداره منطقه را به سیستانی‌های بومی دزداب می‌دهد.

زاهدان از سمت شمال به شهرستان زابل و از سمت جنوب به شهرستان خاش، از سمت شرق به کشورهای افغانستان و پاکستان و از سمت غرب به شهرستان فهرج منتهی می‌شود. آب‌وهوای زاهدان در بیش‌تر روزهای سال گرم و خشک است. شب‌های تابستان آب‌وهوای این شهر رو به سردی می‌گراید. آب آشامیدنی زاهدان لوله‌کشی آب شیرین بوده و از طریق انتقال آب از شهرستان زابل تأمین می‌گردد.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان در ادامه بیان کرد: زاهدان به جهت مرزی بودن، از موقعیت استراتژیک جغرافیایی و تجاری و نظامی و شرایط خاص برخوردار است؛ به‌گونه‌ای که از یک‌سو راه‌آهن پاکستان که از مرز میرجاوه وارد ایران می‌شود و از سوی دیگر راه‌آهن سراسری ایران به این شهر منتهی می‌شود؛ و از سوی دیگر در نزدیکی به میل سه‌جانبه ایران و پاکستان و افغانستان قرار دارد.

وی در خصوص غذای سنتی این شهرستان نیز گفت: حلوای خرمایی بلوچی-حلوای شکری بلوچی-تاس آپی بلوچی (نوعی از حلوا که هم به‌صورت غلیظ و هم به‌صورت رقیق درست می‌شود)-تروچه بلوچی (تنورچه)-تباهگ بلوچی-بریانی بلوچی-شیلانچ بلوچی (کشک محلی)-زیرک آپ بلوچی-کورگ آپ بلوچی، سبزوک بلوچی-شیر چاه بلوچی (مخلوطی از شیر و چای خشک و شکر آب)-حرام بلوچی (ترشی لیمو)-چتنی بلوچی (ترشی انبه و مخلوط)-آبگوشت سیستانی-تجگی سیستانی-تاسووی سیستانی-چلبک سیستانی-بورک سیستانی-قتلمه سیستانی-کشک زرد سیستانی-کشک سفید سیستانی-کلوچه محلی سیستان از مهم‌ترین غذاهای بومی منطقه است.

قنبری همچنین سوزن‌دوزی بلوچی-سکه و آینه دوزی-قالی بافی-حصیربافی-دودنی بافی-قالی بافی-گلیم بافی و...را ازجمله صنایع‌دستی این شهرستان نام برد.

 

 انتهای پیام/

منبع : isna.ir

نظرات شما

capcha