طرح 46 هزار هکتاری یا همان پروژه انتقال آب به اراضی دشت سیستان/ مدیرعامل جهاد نصر: ۲۷ هزار هکتار اراضی از طریق شبکه تا پایان بهمن ماه آبیاری می شود

اس.بی پرس: طرح انتقال آب به اراضی دشت سیستان در سفر هیات دولت در سال ۹۳ مورد تصویب قرار گرفت. با توجه به شرایط اقلیمی سختی که طی دو دهه گذشته در دشت سیستان واقع در شمال استان سیستان و بلوچستان حاکم بود، طرح انتقال آب به اراضی این دشت از پیشنهادات مسئولان استان بود که مورد تصویب دولت قرار گرفت و با پیگیری‌های وزارت جهاد کشاورزی و ریاست جمهوری و عنایات مقام معظم رهبری موافقت شد در این منطقه مبلغ ۵۰۰ میلیون دلار از محل صندوق توسعه ملی به این طرح اختصاص داده شود.

۴۰۰ میلیون دلار از این مبلغ برای وزارت جهاد کشاورزی و ۱۰۰ میلیون دلار نیز برای وزارت نیرو در نظر گرفته شد.

مساحت دشت سیستان بالغ بر ۲۰۰ هزار هکتار است که ۱۵۰ هزار هکتار آن قابلیت کشاورزی دارد. منابع تامین آب دشت سیستان از رودخانه هیرمند در کشور افغانستان است که آورد این رودخانه‌ها طی سال‌های مختلف متفاوت است. بطوریکه طی سه دهه گذشته از آمار صفر تا حدود شش، هفت هزار متر مکعب داشته‌ایم.

چاه نیمه چهار

وجود چهار چاه نیمه در دشت سیستان

ورودی آب دشت سیستان از رودخانه‌های این منطقه و رودخانه‌های فصلی صورت می‌گیرد. بخشی از این آورده در مخازنی به نام چاه نیمه ذخیره می‌شود. چهار چاه نیمه در دشت سیستان وجود دارد که یکی از آنها برای تامین آب شرب منطقه سیستان تخصیص یافته است. در سال بیش از ۱۵۰ میلیون متر مکعب آب از چاه نیمه ۳ برای آب آشامیدنی در نظر گرفته می‌شود و بطور کل ظرفیت چاه نیمه‌ها حدود یک میلیارد و ۴۶۰ میلیون متر مکعب است.

چاه نیمه‌های ۱، ۲ و ۳ مجموعا ۶۰۰ میلیون متر مکعب و چاه نیمه ۴ بیش از ۸۰۰ میلیون متر مکعب آب در خود ذخیره می‌کند. بخشی عمده‌ای از این آب‌ها به دلیل شرایط اقلیمی سخت منطقه تبخیر می‌شود، بطوریکه بیش از ۴۰۰۰ میلیمتر تبخیر سالیانه دارد.

قرار است با این طرح انتقال آب به اراضی دشت سیستان ۴۰۰ میلیون متر مکعب آب از چاه نیمه‌های ۱، ۲، ۴ برای بخش کشاورزی مصرف شود.

طراح انتقال آب به اراضی دشت سیستان اهمیت فنی، اقتصادی، اجتماعی و امنیتی دارد

هدف از انجام طرح کشاورزی پایدار و بهبود راندمان آبیاری بود. از طرفی تثبیت جمعیت سیستان از لحاظ امنیتی برای کشور مهم است؛ یعنی این طرح علاوه بر توجیهات فنی و اقتصادی از نظر اجتماعی و امنیتی هم اهمیت بسیاری دارد.

در این طرح دو الزام داشتیم، الزام اول این بود که به تمام کسانی که دارای حق‌آبه در دشت سیستان هستند و پراکنده‌اند آب منتقل کنیم و الزام دیگر این بود که تنها می‌توانستیم به ۴۶ هزار هکتار آب دهیم.

همچنین موضوع دیگر حائز اهمیت در این طرح این بود که پراکندگی‌های دشت سیستان را به صورت گروه‌های هم‌آب درآورده و تجمیع صورت گیرد، زیرا اگر قرار بود برای همه کسانی که در دشت پراکنده هستند یک حوضچه درنظر گرفته می شد، اعتبار بسیار زیادی نیاز بود. به همین جهت اولین اقدام در این طرح توجه به نظام بهره برداری و پیوست اجتماعی طرح بود.

بیش از ۲۰۸۰ گروه هم‌آب در دشت سیستان شکل گرفت و محل حوضچه‌ها نیز در این گروه‌ها تعیین شد. همچنین مساحت هر گروه هم‌آب نیز بین ۱۸ تا ۲۰ هکتار است.

کل دشت سیستان به ۱۶ ناحیه عمرانی در پنج شهرستان تقسیم شد که بیشترین سطح مربوط به شهرستان هامون با مساحت ۱۲ هزار و ۴۰۰ هکتار در چهار ناحیه عمرانی است و بعد از آن به ترتیب شهرستان هیرمند ۱۲ هزار و ۹۰ هکتار در چهار ناحیه عمرانی، شهرستان نیمروز با مساحت ۷۷۰۰ هکتار در سه ناحیه عمرانی، شهرستان زهک با مساحت ۷۴۰۰ هکتار با سه ناحیه عمرانی و شهرستان زابل با مساحت ۶۲۰۰ هکتار در دو ناحیه عمرانی است.

این طرح در نیمه‌های دوم سال ۹۴ به اجرا رفت و مدت آن نیز چهار سال پیش‌بینی شد. از طرفی در سال ۹۷ تکمیل اعتباری برای آن صورت گرفت و ۳۵۰ میلیون دلار به طرح اضافه شد. تفاوت این طرح با طرح‌های خوزستان و ایلام این است که اقدامات در خصوص شبکه‌های اصلی و فرعی و ایستگاه‌های پمپاژ بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است.

این طرح در دو بخش صورت می گیرد. یکی از این بخش‌ها انتقال آب تا محل حوضچه‌های پنج هکتاری است که منصوبات بیش از ۲۲ هزار هکتار آماده شده است و قرار است ۲۲ هزار هکتار از طریق شبکه آبیاری شود.

بخش دوم در این طرح مربوط به آبیاری داخل مزرعه است و در این راستا مطالعات بیش از ۱۲ هزار هکتار از ۴۶ هزار هکتار انجام شده است و تامین لوازم نیز صورت گرفته است.

آبیاری ۲۷ هزار هکتار اراضی از طریق شبکه تا پایان بهمن ماه

محمدجواد صالحی‌نژاد مدیرعامل موسسه جهاد نصر در نشست خبری مورخ 5 بهمن 98، بعد از این همه مدت می گوید: قرار است تا پایان بهمن ماه ۲۷ هزار هکتار از طریق شبکه آبیاری شود و تا پایان سال نیز ۴۶ هزار هکتار آب را تا قطعات پنج هکتاری برسانیم و کشت بهاره را در دشت سیستان از شبکه آبیاری کنیم.

انتهای پیام/#

منبع : sbpress.ir